Γλώσσα

Η γλώσσα είναι στοιχείο το οποίο προσδιορίζει την ταυτότητα μιας κοινότητας και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο άσκησης πολιτικής για την κοινωνική ένταξη, είτε ως ενσωμάτωση είτε ως αφομίωση. Στη Θράκη ειδικά η γλώσσα που χρησιμοποιούν οι Τσιγγάνοι αποτελεί μήλον της Έριδος για την εθνική ταυτότητα της μειονότητας. Διάφορες πολιτικές κατά εποχές έχουν ενθαρρύνει την ευρύτερη χρήση κάποιας γλώσσας από τις παρακάτω.

Οι δροσερίτες στην πλειονότητά τους μιλούν τρεις γλώσσες: ρομανί, τουρκική και ελληνική. Ένα ελάχιστο ποσοστό κατοίκων (κυρίως Μπαλκαντζή) μιλούν και τα πομάκικα. 

Ρομανί, "Τζανές του ρομανές; Ρομανές ξέρεις;"

Η ρομανί είναι η γλώσσα των τσιγγάνων, είναι προφορική και χρησιμοποιείται ως γλώσσα εσωτερικής επικοινωνίας στην οικογένεια και στη γειτονιά. Οι γηραιότεροι χρησιμοποιούν πλουσιότερο λεξιλόγιο, σε σχέση με τους νεότερους που έχουν αντικαταστήσει πολλές από τις παλιές λέξεις με ελληνικές ή τουρκικές.

Τουρκική

Η τουρκική που χρησιμοποιείται από τους μειονοτικούς της Θράκης συνιστά διαλεκτικό συνεχές με την τουρκική της Τουρκίας. Χαρακτηρίζεται από κάποιους αρχαϊσμούς στο λεξιλόγιο και κάποιες ιδιαιτερότητες στην κλίση του ρήματος κυρίως Επίσης διακρίνεται από το πλήθος των ελληνικών δανείων, ανεφερόμενων όχι μόνο στο διοικητικό σημασιολογικό περιεχόμενο (adja - άδεια) αλλά και το λεξιλόγιο της καθημερινότητας (pirun-πιρούνι, porta-πόρτα). Στο Δροσερό η χρήση της τουρκικής είναι πιο διαδεδομένη σε κάποιες φυλές, οι οποίες τη χρησιμοποιούν περισσότερο στο οικογενειακό τους περιβάλλον.

Ελληνική

Η ελληνική που μιλούν οι Δροσερίτες έχει δεχτεί αρκετές επιρροές από την τουρκική, κυρίως στη σύνταξη, στη χρήση των άρθρων (π.χ. "ο" κράτος) και στην προφορά, όπως η χρήση του παχύ "τσ" στις λέξεις τσάντα, κορίτσια κλπ. Οι άνδρες σε σύγκριση με τις γυναίκες, χειρίζονται καλύτερα την ελληνική, γεγονός που οφείλεται κυρίως στης επαγγελματικές τους δραστηριότητες εκτός οικισμού και στις ευνοϊκότερες συνθήκες εκπαίδευσης για τα αγόρια της οικογένειας. Η γνώση της ελληνικής γλώσσας εντός του οικισμού είναι περιορισμένη, ξεκινά συνήθως με την εγγραφή τους στο σχολείο και βελτιώνεται σε μεγαλύτερη ηλικία κατά τη συναναστροφή τους με την πλειονότητα. Η δυσκολία έκφρασης και χειρισμού της γλώσσας αποτυπώνεται εμφανέστερα στην προσπάθεια επικοινωνίας με ανθρώπους εκτός οικισμού, καθώς παρατηρείται συχνά αδυναμία συννενόησης ακόμη και σε απλό καθημερινό επίπεδο.

(Πηγή: Το Δροσερό: οικισμός Μουσουλμάνων Ρομα στη Θράκη. Δ.Αδαμαντίδου-Ε.Χαζάπη)

 
GreekEnglish (United Kingdom)